basia2002 |
07-08-2016 20:25 |
Historia Aresztu Śledczego we Wrocławiu
Areszt Śledczy zlokalizowany jest w dawnym kompleksie sądowo – więziennym wybudowanym na terenie Wrocławia w drugiej połowie XIX wieku należącego wówczas do państwa pruskiego.
W 1835 r. powołana została komisja, której zadaniem było wybudowanie nowego więzienia, ponieważ dotychczasowe miejskie budynki penitencjarne mieszczące się przy ul. Więziennej (dawne więzienie miejskie) wzniesione w XIV wieku okazały się za ciasne. Więzienie miało powstać na terenach pofortecznych w części koszar odkupionych od Śląskiego Pułku Kirasjerów.
Nową lokalizację zatwierdzono w 1839 r., a pierwszy projekt architektoniczny sporządził architekt L. Drewitz. W roku 1842 r. zawarto porozumienie pomiędzy władzami miejskimi, a ówczesnym królem Prus Fryderykiem Wilhelmem IV, o budowie nowego więzienia. Decyzja ta została jednak zmieniona przez magistrat, więzienie postanowiono połączyć z sądem miejskim, co do dnia dzisiejszego stanowi bez wątpienia udogodnienie w transportowaniu aresztantów na rozprawy.
Nowe plany kompleksu wykonał Karl Ferdinand von Busse z Berlina, które następnie zostały zatwierdzone przez Fryderyka Wilhelma w 1844 r., a budowę zrealizowano w latach 1845 – 1852. Wykonane w surowej czerwonej cegle budynki przypominają średniowieczne budowle typu zamkowego. „Wrocławska Bastylia” z czerwonej cegły, najeżona wieżami, blankami i pseudostrzelnicami została wybudowana vis-à-vis Pałacu Królewskiego i koszar, symbolicznie podkreślając filary pruskiej państwowości: monarchię, armię i sądownictwo, dopełniając tym samym ideowo oraz architektonicznie wrocławskie forum królewskie.
Pierwotnie, neogotycki zespół składał się z dwóch zewnętrznych skrzydeł budynków sądowych oraz usytuowanej za nimi budowli w kształcie krzyża Św. Andrzeja, przeznaczonej na potrzeby więziennictwa. Struktura budynków aresztu wzorowana była na anglosaskich zakładach karnych należących w ówczesnych czasach do jednych z najnowocześniejszych.
Najbardziej interesujące, ze względów architektonicznych, są w niej zakończenia ramion krzyża, których środkowa część ma kształt ryzalitu o formie połowy ośmiokąta, w którego trzech ścianach, umieszczono wysokie na trzy kondygnacje okna.
Centralnym punktem budowli jest ośmioboczna hala centralna, w której zbiegają się ramiona krzyża. Konstrukcja tego typu pozwalała na wgląd do każdego z cztero kondygnacyjnych skrzydeł umożliwiając tym samym pełniejszą kontrolę nad osadzonymi. W roku 1911 między wschodnim i południowym skrzydłem wzniesiono budynek szpitala. Pojemność jednostki szacowano wówczas na 566 osób, w tym 120 kobiet .
Budynki sądowe były dwukrotnie przebudowywane w latach 1881-1887 oraz 1930, natomiast budowla więzienna pozostała zasadniczo niezmieniona. Na początku II Wojny Światowej w areszcie przetrzymywani byli wykładowcy krakowskich uczelni wyższych.
W trakcie walk o Wrocław w 1945 roku budynki zostały poważnie zniszczone, lecz pomimo tego już w czerwcu tegoż roku więzienie zostało ponownie uruchomione.
|