Legendy:
Legenda o Kasprze Denhoffie mówi, że podczas łowów zorganizowanych przez hetmana Koniecpolskiego zapędził się za odyńcem, ranił go, a potem musiał umykać na wielki krzew kruszyny. W miejscu swojego ocalenia postawił później kościół, a potem przeniósł tu swoją siedzibę.
Między Kruszyną a Borownem stoi w polu obelisk dla upamiętnienia samobójczej śmierci jedynego syna Kacpra Denhoffa, któremu nie pozwolił się żenić z Barbarą Szafraniec, córką dzierżawcy pobliskich Bogusławic. Denhoff spoił parobków, każąc im spalić dworek Szafrańców wraz z uwięzioną w nim rodziną. Syn, zobaczywszy łunę wskoczył na konia, jednak było już za późno. Oszalały z bólu po śmierci ukochanej strzelił sobie w głowę. Załamany samobójstwem syna Kasper Denhoff wybudował w parku pałacowym samotnię, w której później zamieszkał. Inne przekazy mówią, że z samotni wiódł tajny, podziemny korytarz do pałacu, gdzie Denhoff bawił się nocami.
Pocz XVII w - Właścicielami Kruszyny była rodzina Denhoff i wtedy został wybudowany renesansowy pałac.Później Kruszyna należała do Butlerów, Potockich, Walewskich ...i do II wojny Światowej do Lubomirskich. Po wojnie pałac i park popadał w ruinę.
Jak wiadomo z historyi, w czasie powstania odbyły się tu potyczki, pod Kruszyną, pod Jackowem i pod Lgotą w dniu 29 sierpnia 1863 r. Na cmentarzu Kruszyńskim jest grób zbiorowy poległych powstańców, ozdobiony pomnikiem symbolicznym z odpowiednim npisem.
Kruszyna, dawny zamek od strony zajazdu
Kruszyna, jako położona przy głównym trakcie Krakowskim, musiała być widownią licznych faktów historycznych, tutaj podobno zatrzymywał się król Jan Sobieski, idąc na odsiecz Wiednia- tutaj nocował nieraz Jan Kazimierz, tutaj przemieszkiwała przez czas dłuższy królowa Eleonora w 1673 r. Wedle słów Sienkiewicza, w czasie oblężenia Jasnej Góry w kruszyńskiej karczmie modrzewiowej nocował baron Lisola, poseł z brandenburskiego dworu, jednocześnie z Kmicicem, który tu właśnie drżąc o losy ojczyzny "spędził noc w swej podróży z Kiejdan".
