[zCentrum]

Rozdział „Powrót do Kraju. Epizod włoski”

Ksawery Pruszyński wrócił do Polski we wrześniu 1945 roku. Również Mieczysław powrócił do Polski w 1945 rok.

„- Dlaczego wróciłem do Polski? - wyjaśniał Ksawery rodzinie i znajomym. - Na pewno nie przez miłość do komunizmu. Roosevelt i Churchill oddali Polskę Stalinowi. Niektórzy twierdzą, że nas zdradzili. Raczej nie mieli sił, aby nas bronić. Nie było mowy, aby Anglicy i Amerykanie chcieli rozpocząć wojnę z Rosją o wolność Polski. W zamian za zgodę na ujarzmienie Polski, Roosevelt uzyskał w Jałcie zobowiązanie Stalina do zaatakowania Japonii, co - jak obliczali amerykańscy sztabowcy - miało oszczędzić życie pół miliona amerykańskich chłopców.
Można powiedzieć, że w roku 1945 znaleźliśmy się w sytuacji uczciwego człowieka zamkniętego w jednej celi z bandytą - dowodził Ksawery - jeśli nie chce zginąć, to musi znaleźć jakiś sposób współżycia z nim. Polska nie może ciągle walczyć, gdyż kraj mógłby w końcu zostać bez ludzi.”