41 lat temu, 21 listopada 1976 roku w Warszawie, zakonczyl tragicznie zycie Adam Pawlikowski – jedna z najbarwniejszych postaci warszawskiej bohemy lat 50. i 60. Bon vivant, erudyta, wirtuoz okaryny, żołnierz AK, gawędziarz i popularny aktor, który nigdy nie przekroczył progu szkoły aktorskiej. Znał wszystkich, był uwielbiany przez publiczność, krytyków i środowisko. Wykreował wiele niezapomnianych ról.
Niesamowite, że tak niewiele wiadomo o jego przeszłości. Urodził się i wychowywał w Warszawie.
W czasie II wojny światowej wstąpił do Armii Krajowej. Wraz z bratem Leszkiem walczyli razem w Powstaniu Warszawskim , podczas którego Adam został ranny, potem znalazł się w niewoli niemieckiej. Wojenne losy rzuciły go do Włoch, gdzie przez dwa lata studiował medycynę. Przerwał jednak naukę, wrócił do Polski i zaczął kolejne studia – muzyczne. W tym czasie zajmował się także dziennikarstwem i krytyką filmową. Studiow muzycznych też nie skończył, ale to właśnie muzyce zawdzięcza karierę filmową….a wlasciwie okarynie.
Zagrał w wielu filmach zaliczanych do tzw. nurtu polskiej szkoły filmowej, m.in. w „Kanale” Andrzeja Wajdy, „Zezowatym szczęściu” Andrzeja Munka oraz „Do widzenia, do jutra” Janusza Morgensterna.
Jedną z najbardziej rozpoznawalnych jego ról jest rola Andrzeja w „Popiele i diamencie” w reżyserii Wajdy. Do historii polskiej kinematografii przeszła scena z filmu, w której Pawlikowski – wraz ze Zbigniewem Cybulskim – wspominając poległych akowców podpalił w barze alkohol w kieliszkach.
Ostatnią rolę filmową („Portret czyli jak być kochanym”) zagrał w 1974 r. Od tego czasu zmagał się z problemami natury psychicznej.
Kobiety go uwielbiały. Jego wielka miloscia byla Teresa Tuszynska, z ktora poznal sie na planie filmu “Bialy Niedzwiedz”.
On mial 34 lata, ona 17. Nie byl to szczesliwy dla Adama zwiazek. “Tetetka”, tak ja nazywano w srodowisku aktorskim, romansowala czesto z przyjaciółmi Pawlikowskiego.. . Zbyszkiem Cybulskim i innymi. “Na zlosc” wyszła za mąż za hrabiego Jana Zamoyskiego, którego przedstawił jej Pawlikowski.
(
Film “Dowidzenia do jutra” – Adam Pawlikowski I Teresa Tuszynska)
Rok 1967, nie byl dla niego szczesliwym rokiem. Zostal wplatany jako swiadek w sprawe procesu autora pamfletu na rządy Władysława Gomułki pt. „Cisi i gęgacze”. Środowisko artystów błyskawicznie odwróciło się od Pawlikowskiego. Nie tylko skazali go na towarzyski ostracyzm. Pojawiły się historie o tym, że był narkomanem i morfinistą, któremu UB płaci za donoszenie na znajomych. We wszystkich tych historiach bylo duzo klamstw i fabulacji, na ktore Pawlikowski nie zasluzyl. I tak czlowiek, ktory kochał ludzi, zostal sam z paroma odanymi mu, nielicznymi przy jego boku, miedzy innymi – Andrzejem Wajda, bratem Teresy Tuszynskiej, Janem Zamoyskim, ktory po rozwodzie z Tuszynska opiekowal sie Pawlikowskim, no i jego najlepszym przyjacielem " Wujem", lub ”Rzeszotem”, ktory go przyjal pod swoj dach.
Na skutek tych wydarzen odezwala sie w Adamie Pawlikowskim, rodzinna choroba i trafil do zaklady psychiatrycznego. Po wyjsciu, 17 stycznia 1976 roku wyskoczył z oka mieszkania, ktorego wlascicielem byl Andrzej Rzeszotarski, znajdującym się na siódmym piętrze w Alejach Jerozolimskich. Jego smierc byla szokiem dla osob, ktorego go znaly i cenily. Na pogrzebie “Dudusia”, bo tak go nazywali przyjaciele, na Cmentarzu Powazkowskim, wielu uczestnikow stalo ze spuszczonymi glowami, mozna bylo uslyszec szepty, ze zostal zamordowany przez UB aby prawda nie ujrzala swiatla dziennego. Cos w tym bylo, moze jednego dnia cala afera wyjdzie na jaw.
Nota bene, kilka dni po pogrzebie Adama Pawlikowskiego z tego samego okna wyskoczyl wlasciciel mieszkania, Andrzej Rzeszotarski, ktory, rowniez mial spore konta do wyrownania z UB. Najdziwniejsze w tym wszystkim, ze jego piękne mieszkanie w Alejach Jerozolimskich zostało zajęte przez kierownika wydziału lokalowego,a pozniej przez firme poloniją. Mimo, ze Andrzej Rzeszotarski, ktory byl zonatym czlowiekiem, mial zone, corke Milunie i syna Jacka .
Popiół i diament 1958
https://youtu.be/Yj9dzw3h768
"Biały niedźwiedź"/"The White Bear"
https://youtu.be/6HS5oBwA11M
"Do widzenia, do jutra"
https://youtu.be/JB-sNuMkBNc
Miała być wielką gwiazdą, ale "na niczym jej nie zależało" – o Teresie Tuszynskiej
https://youtu.be/t8n-LVnX1Xk