[Kaima]

W 1793 roku nastąpił II rozbiór Polski. Ambasador rosyjski Jakob Sievers ratyfikował w imieniu carycy Katarzyny II układ rozbiorowy, na mocy którego Rosja anektowała 250 tys. km˛ ziem Rzeczypospolitej zamieszkałych przez 3 mln mieszkańców.
Polska straciła województwa: mińskie, kijowskie, bracławskie i podolskie oraz części wileńskiego, nowogródzkiego, brzeskolitewskiego i wołyńskiego.
Prusy otrzymały Gdańsk i Toruń oraz województwa gnieźnieńskie, poznańskie, sieradzkie (z Wieluniem), kaliskie, płockie, brzeskokujawskie, inowrocławskie, ziemię dobrzyńską, a także części krakowskiego, rawskiego i mazowieckiego (57 tys. km˛).

W 1901 roku na szczycie Giewontu poświęcono 15-metrowy żelazny krzyż. W uroczystości wzięło udział 300 pielgrzymów. Krzyż zaprojektowany przez krakowskiego przemysłowca Józefa Góreckiego wykonano w jego fabryce z 400 elementów o łącznej wadze 1819 kilogramów. Położenie fundamentu pod krzyż i jego montaż na Giewoncie trwały 6 dni.

W 1920 roku w nocy z 19 na 20 sierpnia wybuchło II powstanie śląskie, mające na celu usunięcie z obszaru plebiscytowego niemieckich organów bezpieczeństwa oraz utworzenie mieszanej policji polsko-niemieckiej opartej na zasadzie parytetu. Równocześnie strajk generalny proklamował Polski Komisariat Plebiscytowy. Do walki wezwał ludność polską Wojciech Korfanty. Powstanie zostało zakończone 25 sierpnia na rozkaz dowództwa Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Powstanie spowodowało wycofanie się Niemiec z zajętej części Górnego Śląska.