Religia bez ściemy
Słowo na niedzielę? Katolicki! Czy Kościół katolicki jest jeden? A może nie ma jasnej definicji? Zapraszamy do dzisiejszego posta ⬇️
⛪ Słowo katolicki pochodzi od greckiego wyrażenia καθόλου oznaczającego “zgodnie z całością”. Innymi słowy katolicki to taki, który trzyma się tej samej wiary, moralności oraz struktury, która miałaby istnieć wszędzie... Tylko że tutaj zaczynają się schody.
Ignacy z Antiochii na początku II wieku w liście do Kościoła w Smyrnie pisał: “Niech wspólnota będzie tam, gdzie jest biskup, podobnie jak tam, gdzie jest Jezus Chrystus znajduje się kościół katolicki (ή καθολική εκκλησία).” 🙏🏻
Problem jest taki, że w tamtym okresie NIE wszystkie Kościoły posiadały biskupa (a przynajmniej nie jednego głównego). W niektórych rejonach na czele Kościołów stały grupy prezbiterów. Przykładowo, nie posiadamy żadnych konkretnych dowodów na to, że na początku drugiego wieku Kościołem Rzymskim zarządzał jeden biskup 🤷*♂️
Jeżeli więc katolicki oznacza “zgodny z całością”, to biorąc pod uwagę wyłącznie aspekt organizacyjny, ciężko stwierdzić, który z Kościołów był katolicki na początku II wieku. Sami chrześcijanie od początku spierali się kto jest katolikiem, a kto bezpodstawnie używa tego terminu. Hipolit Rzymski (170 – 235) w swoim dziele “Odparcie wszystkich herezji” zarzucał, że zwolennicy papieża Kaliksta I (p. 217 - 222) mieli czelność nazywać się “katolikami”, mimo że powinni nazywać się “kalikstami”, gdyż nie zachowywali katolickiej moralności 🤔
Żyjący w III w. biskup Cezarei (dz. Kayseri w Turcji) Firmilian, pisał, że biskup Rzymu Stefan (p. 254 – 257) zerwał z tradycją apostołów dotyczącą ważności chrztu “heretyków” i tym samym znalazł się poza Kościołem katolickim, ponieważ jego wiara nie była “zgodna z całością”.
Powszechnie przyjmuje się, że w XI w. nastąpił podział Kościoła na katolicki oraz prawosławny. Jest to jednak OGROMNE uproszczenie. Chrześcijanie wschodni, którzy nie uznają zwierzchności biskupa Rzymu, nigdy nie przestali używać słowa katolicki do określenia swoich Kościołów.
Przykładowo, katechizm Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, przygotowany w XIX w. przez metropolitę Filareta Drozdowa nosił nazwę “Пространный христианский катехизис Православной Кафолической Восточной церкви” (Dłuższy Chrześcijański Katechizm Prawosławnego Katolickiego Kościoła Wschodu).
Prawosławni patriarchowie Konstantynopola, Aleksandrii, Antiochii oraz Jerozolimy wydając encyklikę w roku 1848 pisali o sobie jako o przedstawicielach Kościoła katolickiego. Rozumieli oni słowo “katolicki” zgodnie z definicją Wincentego z Lerynu (V w.), który pisał, że katolicka wiara oznacza wiarę wyznawaną wszędzie, zawsze i przez wszystkich 🛐
Podobne spojrzenie na sprawę mają także wyznawcy Orientalnych Kościołów Prawosławnych (nazwa ta funkcjonuje dopiero od 1965!). Pewien Sudańczyk, którego Damian poznał w Londynie, a który przyłączył się do Kościoła koptyjskiego, wcale nie uznawał się za Kopta. Uznawał się on za prawosławnego katolika, gdyż jak sam mi powiedział: Jezus nie był Koptem, a wyznawał tę samą wiarę co on.
|